2023 елның 2 декабренә Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр барлыкка килү турында көндәлек ОПЕРАТИВ ПРОГНОЗ

1. Гадәттән тыш хәлләр барлыкка килүнең метеорологик фаразы һәм куркынычы

Белешмә: куркыныч дәрәҗәсе күрсәткечләре

2023 елның 2 декабренә

2023 елның 1 декабрь 18 сәгатеннән 2 декабрьнең 18 сәгатькә кадәр

Казан буенча:

Болытлы. Төнлә бераз кар. Көндез кар, урыны белән буран. Төнлә һәм иртән томан. Иртән көньяк-көнчыгыштан, төньяк-көнбатышка тизлеге  6-11 м/с җил. Минималь температура төнлә -7...-9˚. Максималь температура көндез -3...-5˚. Юлларда бозлавык.

Идел алды һәм Көнбатыш (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Зеленодольск, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш) муниципаль районнары:

Төнлә бераз кар. Көндез кар, урыны белән буран. Төнлә һәм иртән аерым районнарда томан. Иртән көньяк-көнчыгыштан, төньяк-көнбатышка тизлеге  6-11 м/с җил. Минималь температура төнлә -7...-9˚. Максималь температура көндез -3...-5˚. Юлларда бозлавык, көндез кар көртләре.

Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары):

Болытлы. Төнлә бераз кар. Иртән һәм өндез кар, урыны белән көчле кар, һәм буран. Төнлә һәм иртән аерым районнарда томан. Иртән көньяк-көнчыгыштан, төньяк-көнбатышка тизлеге  6-11 м/с җил. Минималь температура төнлә -6...-9˚. Максималь температура көндез -2...-4˚. Юлларда бозлавык, көндез кар көртләре.

Көнчыгышта һәм Кама аръягы

(Алабуга, Менделеевск, Әгерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Чаллы шәһәр округы):

Болытлы. Төнлә бераз кар. Иртән һәм өндез кар, урыны белән көчле кар, һәм буран. Төнлә һәм иртән аерым районнарда томан. Иртән көньяк-көнчыгыштан, төньяк-көнбатышка тизлеге  6-11 м/с җил. Минималь температура төнлә -5...-8˚. Максималь температура көндез 0...-3˚. Юлларда бозлавык, көндез кар көртләре.

2. Гадәттән тыш хәлләр (югары әзерлек)

Түбән Кама муниципаль районы Башкарма комитетының 2023 елның 25 июлендәге 699 номерлы карары белән Татарстан Республикасы РСЧС территориаль системасының Түбән Кама бүлеге идарә органнары һәм көчләре өчен махсус күрсәтмәгә кадәр муниципаль характердагы гадәттән тыш хәл режимы кертелде һәм р җирле дәрәҗәсе билгеләнде.

3. Гидрологик хәл                                 

01.12.2023 ел 08.00 сәгатькә "Татарстан Республикасы УГМС" ФДБУ мәгълүматлары буенча: Куйбышев сусаклагычында Югары Ослан торак пунктында су дәрәҗәсе 50,51 м ( +5 см), куркыныч критик дәрәҗәдәге билге 54,24 м, су алу өчен кискен түбән билге 45,5 м. Яр Чаллы шәһәре янындагы Түбән Кама сусаклагычында су биеклеге 63,09 м (-2 см), куркыныч критик дәрәҗәдәге тамга 65,9 м, су коймалары өчен кискен түбән тамга 61,7 м. Түбән Кама ГЭСының аскы бьефында су биеклеге 50,84 м ( +4 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м.

4. Республиканың елгаларында һәм сусаклагычларында боз ясалу процесслары дәвам итә. Түбән Кама һәм Куйбышев сусаклагычларының күп өлешендә полынялар һәм тулы булмаган боз катламы барлыкка килү күзәтелә. Татарстан Республикасы территориясендә гамәлдәге боз кичүләре юк. 01.12.2023 торышына караганда, кешеләрнең бозга массакүләм чыгуның 30 урыны кулланыла (кешеләрнең бозга массакүләм чыгуның 110 урыныннан).

5. Гадәттән тыш хәлләрнең (һәлакәтләр) барлыкка килү фаразы

5.1 Гадәттән тыш хәлләрнең (һәлакәтләрнең) техноген чыганаклары

Авиация һәлакәтләренә һәм аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшендә (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) килеп чыгу ихтималы арта - күз күреме 1000 метрдан кимрәк булган көчле кар.

          Республика юлларында автотранспорт хәрәкәте кыенлашу, трассаларны ябу нәтиҗәсендә гадәттән тыш хәлләр, юл-транспорт һәлакәтләре килеп чыгу ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) чыганагы күз күреме 1000 метрдан кимрәк булган көчле кар, томан, кар көртләре, буран, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү.

Гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү ихтималы саклана, ЛЭП һәм элемтә линияләренең зарарлануына (обрыв) бәйле электр белән тәэмин итү системаларында, көчсез, киң форматлы конструкцияләрнең җимерелүенә, (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) – көчле явым-төшемнәр.

Су объектларында, шул исәптән елга транспортын эксплуатацияләүгә,

кышкы стоянка урыннарына якын судноларны (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) чыганагы - көндез күз күреме 1000 метрдан кимрәк булган көчле кар һәм томан, суднолар йөртүчеләрнең йөзү өчен техник нормативларны һәм су объектларыннан файдалану кагыйдәләрен, шулай ук суда үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен, сусаклагычларда суның түбән дәрәҗәсен бозуга бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) килеп чыгу ихтималы саклана.

Техноген янгыннар (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең  газ исе белән агулануы, шулай ук ТКХ объектларындагы һәлакәтләр (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) чыганагы - метеорологик күренешләр, җиһазларның тузуы, җитештерү-технологик нормаларны һәм газ җиһазларын эксплуатацияләү кагыйдәләрен бозу һәм үтәмәү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү) куркынычы сакланып кала. «Челтәр компаниясе» АҖ хәбәр иткәнчә, Казан электр челтәрләре объектларында эшләр башкарылуга бәйле рәвештә кулланучыларны һәм предприятиеләрне электр белән тәэмин итү эшендә халыкның тормыш эшчәнлеге шартларын тәэмин итүче хокук бозылу мөмкин. Белдерү кушымта итеп бирелә.

5.2. Гадәттән тыш хәлнең (һәлакәтләрнең) табигый чыганаклары

         Табигый тирәлектә кешеләрнең ориентирын югалтуга бәйле һәлакәтләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) - буран, томан) килеп чыгу ихтималы арта.

         Сулыклар бозы (гадәттән тыш хәлләр (вакыйгалар) чыганагы - ныгып җитмәгән бозга чыгу белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (вакыйгалар) килеп чыгу ихтималы саклана.

6.  Уңай булмаган метеорологик күренешләр белән бәйле рәвештә тәкъдим ителә торган профилактик чаралар:

Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, оешмалар җитәкчеләренә түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: фаразлана торган метеорологик күренешләр, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычы һәм аларның эш тәртибе турында халыкка үз вакытында хәбәр итүне һәм хәбәр итүне тикшереп торуны тәэмин итәргә; халыкка вакытында хәбәр итүгә һәм халыкка, шулай ук массакүләм мәгълүмат чаралары белән эшләүгә аерым игътибар бирергә; халыкка үзәкләштерелгән хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерергә; вакытлыча урнаштыру, җылыту һәм туклану пунктларының әзерлеген тикшерергә; муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында консультатив кисәтү турында мәгълүмат йә әлеге мәгълүмат чыганакларына интернет-сылтамалар ("Татарстан Республикасы дәүләт медицина иминияте федераль дәүләт бюджет учреждениесенең, Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең, Татмедианың рәсми сайтлары) урнаштыруны оештырырга;

торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә, көнкүрештә газ куллану һәм алар белән газ җиһазларын төзек хәлдә тоту буенча табигый газны кулланучылар (абонентлар) белән аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын имин эксплуатацияләүне тәэмин итү чараларын үткәрергә; балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль, автобус (мәктәп) транспортында йөрүен тикшереп торуны тәэмин итәргә.

«Татарстан Республикасы дәүләт медицина иминияте идарәсе» ФДБУ түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: фаразлана торган һава шартлары турында мәгълүматны Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, шулай ук республика халкына массакүләм мәгълүмат чаралары аша вакытында җиткерергә. Татарстан Республикасы буенча Эчке эшләр министрлыгының ЮХИДИ идарәсенә түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә:

           Республика автотранспортының  автотранспорт пассажирларын мониторинглаулаучы һәм тикшереп торуның билгеләнгән урынында, кирәк булган вакытта пассажирлар  ташуны чикләүне оештырырга  яисә тыярга. Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республика юл хезмәтләренә түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә:

балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль транспортында хәрәкәт итүен контрольгә алуга   аеруча игътибар итәргә; федераль һәм республика автомобиль юлларының торышын даими мониторинглауны тәэмин итәргә; автомобиль юллары һәм тимер юллар буйлап транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итәргә. Кискен  метеорологик күренешләр юл торышын начарайтканда оператив җавап бирү өчен көчләр һәм чаралар резервын алдан карауны, транспорт тукталышына китергән юл полотносының үткәрү сәләте яки бөтенлеге бозылган очракта, хәрәкәтне тоткарлауның сәбәпләрен кичекмәстән бетерү өчен көчләрне һәм чараларны оештырырга.

Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә:

«Глонасс» системасының төзек булмаган кабул итү бүлмәләре булган мәктәп автобусларын эксплуатацияләүне тыярга; республика юлларында мәктәп автобусларының хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларны билгеләнгән урыннарга кайтаруны тикшереп торуны тәэмин итәргә.

Татарстан Республикасы Төзелеш, архитектура һәм ТКХ министрлыгына, ТКХ оешмаларына һәм хезмәтләренә:

резерв туклану чыганакларының һәм аларны куллану мөмкин булган урынга китерү чараларының әзерлеген тикшереп торырга; торак сектордагы, су җыю урыннарындагы, чистарту корылмаларындагы хәлләр турында мәгълүматны Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенә, шулай ук Татарстан Республикасының башка кызыксынган министрлыкларына һәм ведомстволарына вакытында тапшыруны оештырырга; тәэмин итәргә: метеорологик күренешләр комплексы шартларында тереклек тәэмин итү системалары эшчәнлегенең тотрыклылыгы; авария-торгызу һәм ремонт хезмәтләренең аларның нәтиҗәләрен бетерүгә әзерлеге; Татарстан Республикасының авария-техник запасы исәбеннән гадәттән тыш хәлләр нәтиҗәләрен бетерү өчен метеорология күренешләре комплексына дучар булган торак пунктларга матди-техник чаралар бирүне (кирәк булганда) тәэмин итәргә.

Татарстан Республикасы «Челтәр компаниясе» АҖ тәкъдим итәргә: авария ситуацияләре барлыкка килгәндә, ведомствоның дежур диспетчерлык хезмәте һәм Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең кризислы хәлләрдә идарә итү үзәге арасында ситуацияне мәгълүмати алмашу һәм нормальләштерү буенча карар кабул итү максатында үзара хезмәттәшлекне тәэмин итәргә; торак пунктларда һәм объектларда авария очраклары барлыкка килгәндә,  авария-торгызу бригадаларының кичекмәстән әзер торуын тәэмин итәргә. ЕДДС, экономика объектларының диспетчер хезмәтчеләренә һәм функциональ подсистемларга  тәкъдим итәргә:

куркыныч метеорологик күренеш турында мәгълүмат алганда,  җирле үзидарә органнарына начар фаразны, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең нәтиҗәләрен минимальләштерүгә юнәлдерелгән профилактик  чаралар исемлеген вакытында җиткерергә; гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен бетерү буенча профилактик чаралар комплексының үтәлешен тикшереп торуны оештырырга; хәбәр итү системасы җайланмаларының эшкә сәләтлелеген тикшерергә.

«Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгына түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә:

Татарстан Республикасы халкына республикада барлыкка килә торган метеорологик  хәл, гадәттән тыш хәлләр килеп чыкканда барлыкка килгән гамәлләр турында мәгълүмат бирүне оештырырга.

7. Үткән тәүлеккә куркыныч метеорологик күренешләр фаразланды:  томан, бозлавык. Фараз акланды. Узган тәүлектә республикада аязучан болытлы һава иде, көндез урыны белән бераз кар. Аерым районнарда томан, бераз бозлавык, төнлә буран. Кичә көндез һаваның максималь температурасы -1...-9˚, бүген төнлә минималь һава температурасы -3...-9˚, төньяк һәм көнчыгыш районнарда -16˚ кадәр.

8. Гадәттән тыш хәлләр фаразларының аклануы

Үткән тәүлектә гадәттән тыш хәлләрнең акланган фаразлар өлеше 82% ны тәшкил итте.