КӨНДӘЛЕК ОПЕРАТИВ ФАРАЗ

Гадәттән тыш хәлләр барлыкка килүнең метеорологик фаразы һәм куркынычы

Белешмә: куркыныч дәрәҗәсе күрсәткечләре

2024 елның 9 апреленә

2024 елның 8 апрелендә 18 сәгатьтән 9 апрельнең 18 сәгатькә кадәр

Казан буенча:

Болытлы, көндез аязучан. Төнлә һәм иртән бераз яңгыр, аерым районнарда томан. Көндез явым-төшемсез. Җил көнбатыштан, көньяк-көнбатыштан 3-8 м/с, көндез урыны белән 11 м/с ка кадәр.

Минималь температура төнлә +4...+6˚. Максималь температура көндез +14...+16˚.

Идел алды һәм Көнбатыш (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Зеленодольск, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш) муниципаль районнары:

Болытлы, көндез аязучан. Төнлә һәм иртән яңгыр, аерым районнарда томан. Көндез явым-төшемсез. Җил көнбатыштан, көньяк-көнбатыштан 4-9 м/с, көндез урыны белән 14 м/с. Минималь температура төнлә +3...+7˚. Максималь температура көндез +12...+17˚.

Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары):

Болытлы, көндез аязучан. Төнлә һәм иртән яңгыр, аерым районнарда томан. Көндез явым-төшемсез. Җил көнбатыштан, көньяк-көнбатыштан 4-9 м/с, көндез урыны белән 14 м/с. Минималь температура төнлә +2...+5˚. Максималь температура көндез +13...+16˚.

Көнчыгышта һәм Кама аръягы

(Алабуга, Менделеевск, Әгерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Чаллы шәһәр округы):

Болытлы, көндез аязучан. Төнлә һәм иртән яңгыр, аерым районнарда томан. Көндез явым-төшемсез. Җил көнбатыштан, көньяк-көнбатыштан 4-9 м/с, көндез урыны белән 14 м/с. Минималь температура төнлә +3...+6˚. Максималь температура көндез +13...+16˚.

 Гидрологик хәл                                    

Куйбышев сусаклагычында Югары Ослан торак пунктында су дәрәҗәсе 51,90 м (+15 см), куркыныч критик дәрәҗәдәге билге 54,24 м, су алу өчен кискен түбән билге 45,5 м. Яр Чаллы шәһәре янындагы Түбән Кама сусаклагычында су биеклеге 63,29 м (-4 см), куркыныч критик дәрәҗәдәге тамга 61,7 м, су алу өчен кискен түбән тамга 61,7 м. Түбән Кама ГЭСының аскы бьефында су биеклеге 52,37 м (-16 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м.

Узган тәүлектә Куйбышев сусаклагычында су дәрәҗәсе күтәрелү күзәтелә, ул Идел буе участогында 9-15 см, Кама сусаклагычында 14 см дан 56 см га кадәр тәшкил итә.

Түбән Кама сусаклагычында узган тәүлектә су дәрәҗәләренең биеклеге -4 см дан +2 см га кадәр тирбәлү күзәтелгән.

Куйбышев һәм Түбән Кама сусаклагычларында боз ватылу процессы дәвам итә. Куйбышев сусаклагычының Идел буе участогының өске өлешендә төрле интенсивлыктагы боз дрейфы күзәтелә.

Республика елгаларында язгы ташкын үсеше дәвам итә. Узган тәүлектә 4-20 см су табышы Мёша, Вятка, Анзирка, Иж, Шешма елгаларында билгеләнгән. Республиканың башка елгаларында су дәрәҗәсенең биеклеге 7 см дан 153 см га кадәр төшүе күзәтелә.

Елгаларда су дәрәҗәсе:

– Кече Чирмешән елгасындагы сулыкларга су чыгу дәрәҗәсеннән 109 см, Свияга 22 см, Шешма 15 см, калган елгаларда 4 698 см түбәнрәк;

- Свияга елгаларында уртача күпьеллык максималь күрсәткечләрдән 92 см га югарырак, Дала Зәе 64 см га, калган елгаларда уртача күпьеллык максималь күрсәткечләрдән 29-481 см га түбәнрәк;

- куркыныч күрсәткечләрдән 91-676 см га түбәнрәк.

Боз шартлары

Татарстан Республикасы территориясендә дүрт боз кичүе эшен төгәлләде. 08.04.2024 мәгълүматлары буенча, кешеләрнең бозга массакүләм чыгуның 22 урыны кулланыла (барлыгы кешеләрнең бозга массакүләм чыгуның 110 урыны бар).

Гадәттән тыш хәлләрнең (һәлакәтләрнең) техноген чыганаклары

Авиация һәлакәтләренә һәм аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшендә (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) килеп чыгу ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр чыганагы-томан).

          Республика юлларында автотранспорт хәрәкәте кыенлашу, трассаларны ябу нәтиҗәсендә гадәттән тыш хәлләр, юл-транспорт һәлакәтләре килеп чыгу ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр чыганагы-томан, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү).

Техноген янгыннар (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең  газ исе белән агулануы, шулай ук ТКХ объектларындагы һәлакәтләр (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) чыганагы - метеорологик күренешләр, җиһазларның тузуы, җитештерү-технологик нормаларны һәм газ җиһазларын эксплуатацияләү кагыйдәләрен бозу һәм үтәмәү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү) куркынычы сакланып кала.

         Гадәттән тыш хәлнең (һәлакәтләрнең) табигый чыганаклары

         Табигый тирәлектә кешеләрнең ориентирын югалтуга бәйле һәлакәтләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы-томан) килеп чыгу ихтималы арта.

Түбән җирлекләрне һәм урам-юл челтәрен эрегән сулар белән су басу, елгаларның сулыклы участокларында урнашкан торак пунктлар территорияләрен су басу белән бәйле һәлакәтләр барлыкка килү ихтималы югары саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы (һәлакәтләр) кар эреү процессы, елгаларда һәм сулыкларда су дәрәҗәсе күтәрелү).

Кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарында гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана, бу кешеләрнең һәм техниканың сулыклардагы боз астына төшүе белән бәйле, сулыкларда бозлар өрү (гадәттән тыш хәлләр чыганагы бозда үз – үзеңне тоту кагыйдәләрен бозу, корылык, промоиннар, боз ватылу процессы). 8 апрельгә 6 түбән төзелешле күперне һәм 3 юл участогын су баскан.

Уңай булмаган метеорологик күренешләр белән бәйле тәкъдим ителгән профилактик чаралар

Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, оешмалар җитәкчеләренә түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: фаразлана торган метеорологик күренешләр, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычы һәм аларның эш тәртибе турында халыкка үз вакытында хәбәр итүне һәм хәбәр итүне тикшереп торуны тәэмин итәргә; халыкка вакытында хәбәр итүгә һәм халыкка, шулай ук массакүләм мәгълүмат чаралары белән эшләүгә аерым игътибар бирергә; халыкка үзәкләштерелгән хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерергә; вакытлыча урнаштыру, җылыту һәм туклану пунктларының әзерлеген тикшерергә; муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында консультатив кисәтү турында мәгълүмат йә әлеге мәгълүмат чыганакларына интернет-сылтамалар ("Татарстан Республикасы дәүләт медицина иминияте федераль дәүләт бюджет учреждениесенең, Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең, Татмедианың рәсми сайтлары) урнаштыруны оештырырга; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә, көнкүрештә газ куллану һәм алар белән газ җиһазларын төзек хәлдә тоту буенча табигый газны кулланучылар (абонентлар) белән аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын имин эксплуатацияләүне тәэмин итү чараларын үткәрергә; балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль, автобус (мәктәп) транспортында йөрүен тикшереп торуны тәэмин итәргә; биналарны һәм корылмаларны сайлап тикшерү, киң пролетлы яссы япмалы биналарга һәм кешеләрнең күпләп җыела торган урыннарына аерым игътибар бирү; коммуналь хезмәтләр, идарәче компанияләр җитәкчеләре, биналарның һәм корылмаларның милекчеләре һәм баланс тотучылары белән торак йортларның һәм административ биналарның түбәләрен, киң форматтагы реклама конструкцияләрен һәм баннерларны кардан һәм боздан вакытында чистартуны тәэмин итү, шулай ук торак пунктларга юлларны, торак йортларга керү юлларын һәм янгынга каршы тышкы су белән тәэмин итү чыганакларын кардан чистарту буенча эш оештырырга; янгын сүндерү юлларын һәм гидрантларны кардан вакытында чистартуга игътибар итегез; язгы ташкынны авариясез узуга юнәлдерелгән кирәкле превентив чаралар үткәрүне оештырырга: торак комплекслар (торак пунктлар, предприятиеләр һәм оешмалар) территориясеннән карны вакытында чистарту, торак йортлардан эрегән суларны читкә алып китү максатыннан булган су агызу каналларын һәм дренаж системаларын яңарту, аларны арттыру максатыннан су үткәрү торбаларын чистарту һәм ремонтлау вакытлыча саклау корылмалары төзү өчен инерт материалларның кирәкле запасын (ком, вак таш, ПГС салынган капчыклар) булдыру.

“Татарстан Республикасы гидрометеорология станцияләре белән идарә итү” ФДБУнә тәкъдим итәргә: фаразлана торган һава шартлары турында мәгълүматны Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, шулай ук республика халкына массакүләм мәгълүмат чаралары аша вакытында җиткерергә.

           Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республика юл хезмәтләренә түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль транспортында хәрәкәт итүен контрольгә алуга   аеруча игътибар итәргә; федераль һәм республика автомобиль юлларының торышын даими мониторинглауны тәэмин итәргә; автомобиль юллары һәм тимер юллар буйлап транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итәргә; кискен  метеорологик күренешләр юл торышын начарайтканда оператив җавап бирү өчен көчләр һәм чаралар резервын алдан карауны; транспорт тукталышына китергән юл полотносының үткәрү сәләте яки бөтенлеге бозылган очракта, хәрәкәтне тоткарлауның сәбәпләрен кичекмәстән бетерү өчен көчләрне һәм чараларны оештырырга; язгы ташкынны авариясез уздыруга юнәлдерелгән кирәкле превентив чаралар үткәрүне оештырырга: су үткәрү торбаларын вакытында чистарту һәм ремонтлау, аларның үткәрү сәләтен арттырыр өчен.

Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: «Глонасс» системасының төзек булмаган кабул итү бүлмәләре булган мәктәп автобусларын эксплуатацияләүне тыярга; республика юлларында мәктәп автобусларының хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларны билгеләнгән урыннарга кайтаруны тикшереп торуны тәэмин итәргә.

ЕДДС, экономика объектларының диспетчер хезмәтчеләренә һәм функциональ подсистемларга  тәкъдим итәргә: куркыныч метеорологик күренеш турында мәгълүмат алганда,  җирле үзидарә органнарына начар фаразны, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең нәтиҗәләрен минимальләштерүгә юнәлдерелгән профилактик  чаралар исемлеген вакытында җиткерергә; гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен бетерү буенча профилактик чаралар комплексының үтәлешен тикшереп торуны оештырырга; хәбәр итү системасы җайланмаларының эшкә сәләтлелеген тикшерергә.

«Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгына түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә:

Татарстан Республикасы халкына республикада барлыкка килә торган метеорологик  хәл, гадәттән тыш хәлләр килеп чыкканда барлыкка килгән гамәлләр турында мәгълүмат бирүне оештырырга.

Үткән тәүлектә метеорологик күренешләр: үткән тәүлектә уңай булмаган метеорологик күренеш фаразланган: юлларда бозлавык, томан. Фараз акланды. Узган тәүлектә республикада аз һәм уртача явым-төшемле, көндез бозлавык һәм томан, аерым районнарда болытлы һава торышы күзәтелде. Кичә көндез һаваның максималь температурасы +4...+9˚, бүген төнлә минималь температура -2 ˚тан +2 ˚ка кадәр.

Метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлнең һәм һәлакәтләрнең аклануы: акланган метеорологик фараз, гадәттән тыш хәлләр/һәлакәтләр өлеше узган тәүлектә 90 % тәшкил итте.