Талпан тешләгәндә нәрсә эшләргә
Соңгы вакытта талпан активлыгы күп тапкырлар артты. Талпан тешләгәндә нәрсә эшләргә кирәклеген барысы да белми.
Тешләүдән саклануның иң яхшы ысулы – урманга йөргәндә, Капкалы һәм тыгыз тоташкан манжеталы кием кию, аяк киеме кию, чәчләрне башлык яки башлык астына җыештыру. Вакыт-вакыт үзеңне һәм якыннарыңны тикшерергә кирәк. Талпаннарның яраткан урыннары-баш һәм муенның нечкә тиресе, култык асты чокырлары, корсак.
Талпан тешләвен профилактикалау өчен махсус саклану чаралары бар.
Моны белергә кирәк!
Талпан тешләгәндә консультация өчен сез һәрвакыт больницага мөрәҗәгать итә аласыз, шунда ук талпанны бетерә аласыз. Әгәр дә сез ниндидер сәбәпләр аркасында табибка мөрәҗәгать итә алмыйсыз икән, талпанны үзегез алып ташларга туры киләчәк, һәм, иртәрәк булса, шулкадәр яхшырак.
1 ысул: кычытканны алыгыз һәм аның белән чүпрәкне кабыкка якынрак алыгыз, аннары аны үз күчерешегез тирәсендә җентекләп әйләндерә башлагыз (1-3 әйләнеш). Әгәр дә сез талпанны кискен тартсагыз һәм аның башы сезнең тирегездә калса, ул чакта суырту урынын спирт белән майлагыз һәм, алдан ук утта тишелгән энә белән, талпанның калган өлешен, гадәти тырнак кебек, алып ташларга тырышыгыз.
2 ысул: ныклы җепне талпанның кабыгына мөмкин кадәр якынрак төенчеккә бәйләгез, җайлы хәрәкәтләр белән, талпанны өскә тартып, аны сак кына чыгарыгыз. Тешләү урынын спирт яки йод белән эшкәртегез.
Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, соңгы елларда талпаннарны тикшергәндә талпан энцефалиты вируслары ачыкланмаган. Шул ук вакытта еш кына талпан иксод боррелиозы (Лайм авыруы) ачыклана.
Талпаннар үләннән яки куаклардан аулыйлар, алар агачлардан егылмыйлар һәм сикерә белмиләр. Талпан, үләндә утырып, өч пар аяк белән аның артыннан тотып, алгы парны өскә күтәрә, әйтерсең лә догада. Талпаннар җылылык чыганагын сизә ала, һәм алар корбанны да шулай хис итә. Алгы пар аяклар тоту өчен ыргаклар һәм суырткычлар белән җиһазландырылган. Тәнгә эләккәч, талпан, гадәттә, 30 минут дәвамында нечкәрәк тиреле яшерен урын эзләп йөри. Шуңа күрә потенциаль куркыныч урыннарга барганнан соң вакытында тикшерү бик мөһим.
Кешедә талпаннарның яраткан урыннары-култык асты чокырлары, бил өлкәсе, арка, муен, колак артындагы тире, аяклар.
Талпан тешләве авыртусыз, слюна белән бергә кан сорап алу вакытында зарарланган талпаннар авыруны китереп чыгаручыларны ашатучыга боррелий тапшыра. Тулысынча туену өчен 68 тәүлек кан сорап тору кирәк, шул ук вакытта талпан массасы буенча 80120 тапкыр арта.
Вакытында медицина ярдәме сорап мөрәҗәгать итү авыру үсеше куркынычын киметә һәм тешләгән урыннан талпанны дөрес алып ташлый.